Poznałeś różne czasy w języku włoskim, ale nie masz zielonego pojęcia, czym jest tryb condizionale? Nic nie szkodzi. Poznaj tryb przypuszczający/warunkowy i dowiedz się wszystkiego, co najważniejsze na dobry początek.
Różne tryby w języku włoskim
Jeśli się zastanawiasz, do czego służą tryby w języku obcym, skoro mamy już czasy, pora na uściślenie. Tryb, po włosku il modo, to kategoria gramatyczna, dzięki której poznajemy stosunek mówiącego do treści wypowiedzi. W języku włoskim wyróżniamy cztery tryby:
- indicativo (oznajmujący)
- imperativo (rozkazujący)
- condizionale (przypuszczający/warunkowy)
- congiuntivo (łączący).
Jak sama nazwa sugeruje, condizionale pozwala mówić o tym, co mogłoby się wydarzyć teraz, w przyszłości lub w przeszłości, ale pod jakimś warunkiem. Osoba używająca condizionale nie jest pewna co do możliwości zrealizowania jakiejś czynności bądź wie, że jest to (już) niemożliwe. W dużym skrócie to takie klasyczne spekulowanie „co by było, gdyby”.
Condizionale presente (semplice)
Tryb przypuszczający teraźniejszy, nazywany również prostym. Forma użytego w nim czasownika jest jednoczęściowa. Używaj trybu condizionale presente, by:
- mówić o marzeniach, chęci zrobienia czegoś, życzeniach, wyobrażeniach i pragnieniach;
- formułować pytania, prośby lub w polecenia w bardziej uprzejmy sposób;
- powiedzieć o tym, co może się wydarzyć, o ile zostanie spełniony jakiś warunek.
Przy czasownikach regularnych odmiana trybu condizionale presente polega na odcięciu od bezokolicznika końcówek -are, -ere lub -ire i dodaniu właściwych zakończeń. W zależności od koniugacji, liczby i osoby, przez którą odmienia się czasownik, pojawiają się różne końcówki. Na początku możesz korzystać z pomocnych tabelek, takich jak ta poniżej:
|
|
I koniugacja (-are) |
II koniugacja (-ere) |
III koniugacja (-ire) |
|
io |
-erei |
-erei |
-irei |
|
tu |
-eresti |
-eresti |
-iresti |
|
lui/lei |
-erebbe |
-erebbe |
-irebbe |
|
noi |
-eremmo |
-eremmo |
-iremmo |
|
voi |
-ereste |
-ereste |
-ireste |
|
loro |
-erebbero |
-erebbero |
-irebbero |
Zobaczmy, jak by to się prezentowało na konkretnych przykładach (porządek koniugacji zostaje zachowany):
|
|
cant-are (pl. śpiewać) |
cred-ere (pl. wierzyć) |
prefer-ire (pl. woleć) |
|
io |
cant-erei |
cred-erei |
prefer-irei |
|
tu |
cant-eresti |
cred-eresti |
prefer-iresti |
|
lui/lei |
cant-erebbe |
cred-erebbe |
prefer-irebbe |
|
noi |
cant-eremmo |
cred-eremmo |
prefer-iremmo |
|
voi |
cant-ereste |
cred-ereste |
prefer-ireste |
|
loro |
cant-erebbero |
cred-erebbero |
prefer-irebbero |
Pora zatem na przykładowe zdanie w trybie condizionale presente. Załóżmy, że chcesz użyć czasownika „preferire” (pl. woleć). Wypowiadasz się w pierwszej osobie liczby pojedynczej i mówisz: Preferirei parlare di persona (pl. Wolałbym porozmawiać osobiście). Wyrażasz w ten sposób chęć/pragnienie zrobienia czegoś, ale kryje się za tym niepewność, czy jest to możliwe do spełnienia.
Condizionale passato (composto)
Tryb przypuszczający przeszły (złożony) składa się z odmienionej formy czasownika posiłkowego avere lub essere oraz z imiesłowu przeszłego biernego, czyli participio passato. Używaj go, by:
- powiedzieć o niezrealizowanych pragnieniach lub życzeniach;
- powiedzieć o pragnieniach lub życzeniach, które są niemożliwe do zrealizowania w teraźniejszości lub przyszłości;
- wyrazić żal, że coś nie miało miejsca, gdzie pojawiają się konstrukcje typu: Powinnam była, powinieneś był;
- powiedzieć o przyszłości w przeszłości, czyli o tym, co myślałeś, że miało się wydarzyć, ale nie doszło do skutku.
Zacznijmy od czasownika posiłkowego, gdzie mamy dwie możliwości:
|
|
avere |
essere |
|
io |
avrei |
sarei |
|
tu |
avresti |
saresti |
|
lui/lei |
avrebbe |
sarebbe |
|
noi |
avremmo |
saremmo |
|
voi |
avreste |
sareste |
|
loro |
avrebbero |
sarebbero |
Pozostaje nam jeszcze participio passato. W przypadku czasowników regularnych wygląda to następująco:
|
|
I koniugacja (-are) |
II koniugacja (-ere) |
III koniugacja (-ire) |
|
io, tu, lui/lei, noi, voi, loro |
-ato |
-uto |
-ito |
|
I koniugacja (-are) |
II koniugacja (-ere) |
III koniugacja (-ire) |
|
|
io |
avrei cant-ato |
avrei cred-uto |
avrei prefer-ito |
|
tu |
avresti cant-ato |
avresti cred-uto |
avresti prefer-ito |
|
lui/lei |
avrebbe cant-ato |
avrebbe cred-uto |
avrebbe prefer-ito |
|
noi |
avremmo cant-ato |
avremmo cred-uto |
avremmo prefer-ito |
|
voi |
avreste cant-ato |
avreste cred-uto |
avreste prefer-ito |
|
loro |
avrebbero cant-ato |
avrebbero cred-uto |
avrebbero prefer-ito |
Spójrzmy teraz, jak by wyglądało przykładowe zdanie w condizionale passato. Ponownie wypowiadamy się w pierwszej osobie liczby pojedynczej: Avrei preferito che mi dicesse la verità (pl. Wolałbym, żeby powiedział mi prawdę). Ponieważ rozmówca wie, że stało się inaczej, używa trybu przypuszczającego przeszłego.
Chcesz jeszcze więcej praktyki? Z chęcią Ci pomożemy! Wypełnij formularz, poznaj ofertę kursów oraz szkoleń (w tym online) i dołącz do szkoły ProfiLingua.
Czy chcesz, abyśmy skontaktowali się z Tobą w celu zaproponowania Ci odpowiedniego kursu? Wypełnij poniższy formularz:
