Matura z języka polskiego zbliża się dużymi krokami, a Tobie brakuje słów? Nie odkładaj nauki na później i dowiedz się, jakie motywy literackie warto sobie odświeżyć już teraz. W dzisiejszym artykule poziom podstawowy.
Co to jest motyw literacki?
Zanim przejdziemy do konkretów, warto przywołać definicję motywu literackiego. Termin ten rozumiemy jako najmniejszą elementarną jednostkę świata przedstawionego dzieła. Powtarzającymi się elementami mogą być między innymi zdarzenie czy przedmiot. Przyjrzyjmy się zatem konkretnym przykładom.
Jakie motywy literackie warto znać?
Fabuła książki jest zazwyczaj na tyle rozgałęziona, że automatycznie prowadzi do kilku skojarzeń. Zarówno miłości odwzajemnionej, jak i platonicznej może towarzyszyć cierpienie z powodu narastających konfliktów oraz nieporozumień. Namierzenie tych różnych elementów składowych pomoże Ci wynieść jak najwięcej z czytanej książki i jednocześnie połączyć ze sobą różne fakty.
Dlatego cztery zarysowane pokrótce motywy, które prezentujemy poniżej, to przedsmak tego, co jeszcze odkryjesz po drodze. Miłość, praca, samotność czy władza nie muszą się wzajemnie wykluczać, lecz podsuwają kolejne wskazówki i co za tym idzie – następne motywy literackie.
#1 Motyw miłości
To nasz numer jeden na liście. Pomimo upływu lat miłosne rozterki bohaterów nie odstają bardzo od współczesnych dylematów, dzięki czemu różne oblicza miłości wydają się zadziwiająco znajome. Narcyz zapałał miłością do własnego odbicia, Romeo i Julia zakochali się w sobie bez pamięci i wbrew woli bliskich, a Konrad Wallenrod poświęcił się dla ojczyzny. Przykłady można by mnożyć.
#2 Motyw pracy
„Celem pracy jest zarabianie wolnego czasu” – powiedział Arystoteles. Dlatego gdy aktywność zawodowa daje Ci satysfakcję i zaspokaja materialne oraz niematerialne potrzeby, zyskujesz większą niezależność i masz czas na realizację swoich pasji. Wielokrotnie zdarza się, że praca nadaje życiu sens, podnosi poczucie własnej wartości oraz pozwala odnaleźć się w społeczeństwie.
Motyw pracy nawiązuje więc do jednego z głównych aspektów naszego życia i przewija się przez różne epoki. Aby to wszystko ogarnąć, zaprzyjaźnij się z książkami, dzięki którym uzupełnisz ewentualne braki. Wybrane fragmenty Biblii oraz mity pozwolą Ci sięgnąć do źródeł, a dłuższe dzieła (np. „Lalka” Bolesława Prusa) poszerzą horyzonty. Upewnij się tylko, że korzystasz z aktualnej listy lektur obowiązkowych. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, poproś o pomoc swojego nauczyciela i śledź informacje na oficjalnej stronie CKE.
#3 Motyw samotności
Podczas wyprawy w świat literatury odkryjesz również blaski i cienie samotności. To okazja, aby zobaczyć, jak różni bohaterowie toczyli walkę w pojedynkę oraz jak radzili sobie z poczuciem osamotnienia czy z zewnętrznym ostracyzmem. Klasycznym tego przykładem jest Antygona, która przeciwstawia się woli władcy i przedkłada prawo boskie nad ludzkie.
Choć początkowo jej przyszłość maluje się w jasnych barwach, sytuacja drastycznie ulega zmianie, kiedy decyduje się pochować zwłoki brata, Polinejkesa. Z powodu nieposłuszeństwa ściąga na siebie gniew władcy i musi w odosobnieniu mierzyć się z konsekwencjami własnej decyzji. Warto dodać, że tragedia Sofoklesa to jedna z bardziej przejmujących ilustracji samotności, ale nie jedyna.
#4 Motyw władzy
Czy władca może stanąć przed dylematem moralnym? Do czego zdolni są ludzie zaślepieni żądzą władzy? To pytania, na które znajdziesz odpowiedź w szkolnych lekturach. Dlatego nawet jeśli jesteś zagorzałym fanem serialu „Dynastia Tudorów” czy „Gry o tron”, daj szansę słowu pisanemu oraz starszym poprzednikom. Szczególnie teraz, kiedy zbliża się matura, znajomość „Makbeta” i innych utworów może Ci się przydać oraz zaprocentować dobrymi wynikami.
Czego jeszcze można się spodziewać?
Pomyślnie zdany egzamin dojrzałości to przepustka do upragnionej niezależności. Nie dziwi więc ogrom wiedzy wymaganej na maturze, w tym liczba możliwych do poruszenia zagadnień. Znajomość motywów literackich nie jest tutaj wyjątkiem, dlatego więcej informacji w tej materii znajdziesz w aktualnym repetytorium, słowniku albo w leksykonie motywów literackich.
Przygotowanie się do matury wymaga czasu i przemyślanej strategii. Jak zatem ułatwić sobie naukę? Ucz się motywów na zasadzie skojarzeń i… dużo czytaj, a niestraszne Ci będą żadne tematy. Pomocną ściągę zamieściliśmy poniżej. Na podobnej zasadzie możesz stworzyć własną oraz dodać więcej motywów, a nawet wykreować własną mapę myśli.
Więcej podpowiedzi, jak pomyślnie zdać maturę, znajdziesz też w naszym darmowym webinarium, a także w ofercie kursów. Sprawdź, jak może Ci pomóc największe centrum edukacyjne w Polsce i już dziś zainwestuj w swój spokój oraz skuteczność na maturze z języka polskiego.
Język polski, obcy i matematyka. Od lat pomagamy pokonywać wewnętrzne bariery i zdobyć upragnione kwalifikacje. Sprawdź kursy ProfiLingua, które pomogą Ci rzetelnie przygotować się do egzaminu ósmoklasisty lub matury!