Francuski przez wiele lat był dominującym językiem kultury, sztuki, dyplomacji i biznesu. W dzisiejszych czasach, mimo iż zepchnięty z podium przez język angielski, wciąż jest jednym z najpopularniejszych i najchętniej wybieranych języków obcych do nauki. Nic dziwnego, na całym świecie mówi nim prawie 130 milionów osób i jest on językiem urzędowym Francji, Belgii (obok niemieckiego i niderlandzkiego), Szwajcarii (obok niemieckiego i włoskiego), Luksemburgu, Monako, Kanady (obok angielskiego), a także części Afryki zachodniej i centralnej. Mimo jego popularności niewiele osób zdaje sobie sprawę z bogactwa i zróżnicowania języka francuskiego.
Języki regionalne we Francji - ile ich właściwie jest?
Może zaskoczyć Cię fakt, że Francuzi wyróżniają aż 75 języków regionalnych! Wynika to z tego, że w poszczególnych częściach kraju mocno dają o sobie znać wpływy innych języków i każdy region używa nieco innej wersji języka francuskiego. Poszczególne odmiany regionalne różnią się pomiędzy sobą nie tylko leksyką, ale także wymową. Zdarza się, że mieszkańcy odległych od siebie regionów muszą włożyć sporo wysiłku, aby się porozumieć.
Spośród wspomnianych już 75 języków regionalnych, 7 nauczanych jest oficjalnie w szkołach. Są to:
- język baskijski (basque) - język Basków usłyszysz w południowo-zachodnim regionie Akwitanii, na terenach graniczących z Hiszpanią. Posługuje się nim około miliona osób, jednak tylko około 10% z nich zamieszkuje we Francji (90% to mieszkańcy Hiszpanii).
- język bretoński (breton) - liczbę Bretończyków (mieszkańców dolnej Bretanii w północno-zachodniej Francji) posługujących się językiem bretońskim szacuje się na około 200 000 i notuje się, niestety, tendencję mocno spadkową.
- język alzacki (alsacien) - usłyszysz go na wschodzie Francji - w Alzacji. Jest to tak naprawdę dialekt języka niemieckiego. Posługuje się nim około 1,5 miliona osób.
- język kataloński (catalan) - to język romański, mający status urzędowego w Andorze, Katalonii, Balearach i Walencji. Ogółem mówi nim około 9 milionów ludzi. We Francji to kilkadziesiąt tysięcy mieszkańców regionu Roussillion w południowej Francji, przy granicy z Hiszpanią.
- język oksytański (occitan) - zwany także językiem prowansalskim; to język regionalny południowej Francji (Prowansji i Langwedocji), posługuje się nim około 2 milionów ludzi. Jest blisko spokrewniony z językiem katalońskim i obejmuje kilka dialektów: gaskoński, langwedocki, prowansalski, limuzyński i owerniacki.
- język korsykański (corse) - to rodzimy język około 260 000 mieszkańców Korsyki (francuskiej wyspy na Morzu Śródziemnym). W rzeczywistości ma więcej wspólnego z językiem włoskim (za którego dialekt jest uznawany) niż z francuskim. Jednakże to właśnie francuski jest tutaj językiem urzędowym, mimo że większość mieszkańców za swoją mowę ojczystą uważa corse.
- język waloński (wallon) - to język romański z dużą ilością słownictwa i zasad gramatycznych pochodzenia germańskiego. Posługują się nią Walonowie - mieszkańcy Walonii, czyli obszarów znajdujących się na terenie Belgii i Francji. Mimo że język waloński uznawany jest za dialekt francuski, jest on raczej niezrozumiały dla przeciętnego użytkownika języka francuskiego.
Inne języki i dialekty francuskie
Trzeba pamiętać, że warianty wymowy w obrębie samej Francji znacznie od siebie odbiegają, co oznacza, że z 75 pięciu sklasyfikowanych języków regionalnych tworzy się trudna do określenia liczba dialektów. Jako ciekawostkę warto wspomnieć tutaj fakt, że różnorodność języka francuskiego sięga daleko poza granice Francji. W czasach kolonialnych Francuzi władali niemal połową świata, co pozostawiło swój ślad w postaci popularności ich języka w byłych koloniach. Często jest to jednak język mocno odbiegający od francuskiego, jaki usłyszymy w Paryżu. Do ciekawszych odmian należą: francuski z Jersey (français de jersey), francuski afrykański (français africain), francuski Maghrebu (français du Maghreb) czy kanadyjski francuski (français canadien).
Jeśli chciałbyś zgłębić tajniki języka, którym kiedyś mówił prawie cały świat i dowiedzieć się więcej na temat kultury francuskiej, zapraszamy na kursy języka francuskiego w szkole ProfiLingua. Ucz się w szkole stacjonarnej lub on-line, w grupie albo indywidualnie - tak, jak lubisz! Zachęcamy do zapoznania się z ofertą!
Czy chcesz, abyśmy skontaktowali się z Tobą w celu zaproponowania Ci odpowiedniego kursu? Wypełnij poniższy formularz: