Chcesz podać komuś pomocną dłoń, a może jesteś lektorem? Coraz więcej uchodźców z Ukrainy napływa do Polski w poszukiwaniu wsparcia i schronienia. Jedną z form pomocy jest prowadzenie zajęć z języka polskiego. Sprawdź, jak uczyć Ukraińców i jak pomóc im odnaleźć się w nowej rzeczywistości.
Dobre nastawienie to podstawa
Mówi się, że najważniejsze jest pierwsze dobre wrażenie. W tej sytuacji to zdanie nabiera dodatkowego znaczenia, gdyż uchodźcy z Ukrainy potrzebują wsparcia, w tym emocjonalnego azylu. Proste gesty, takie jak serdeczny uśmiech czy przyjazny ton głosu, budują zaufanie i sprzyjają poczuciu bezpieczeństwa. Jako lektor czy nauczyciel możesz to po części zapewnić i zadbać o właściwą atmosferę podczas zajęć. Okaż empatię i nie stawiaj zbyt wysoko poprzeczki, mów wolniej po polsku. Rzecz jasna, to nie wystarczy, aby ktoś rozprawił się z potężnymi traumami, ale pozwoli przełamać pierwsze lody na lekcjach, które powinny się dobrze kojarzyć.
Praktyczne zastosowanie języka
Ważne, by nie popaść w rutynę i nie trzymać się sztywno swojego planu. Nawet jeśli regularnie prowadzisz kursy języka polskiego dla cudzoziemców, wczuj się w położenie osób z Ukrainy i zadaj sobie pytanie, czego tak naprawdę potrzebują. Sytuacja, z którą masz do czynienia, jest na tyle wyjątkowa i ekstremalna, że chodzi nie tylko o osobistą satysfakcję, ale przede wszystkim o stabilność. Stąd potrzeba znajomości języka polskiego, który jest szansą na zdobycie pracy i co za tym idzie – zapewnienie sobie podstawowych środków do życia.
Zatem postaw na komunikację. Nieważne, czy prowadzisz zajęcia w grupie, czy spotykasz się indywidualnie, poznajcie się wzajemnie. Jak to zrobić? Na pierwszych zajęciach przywitaj się i zacznij od przedstawienia się w kilku słowach. Wprowadzaj krok po kroku podstawowe zwroty i słowa oraz umożliwiaj ich samodzielne przećwiczenie w parach czy grupach. Dodaj to tego mowę niewerbalną i pomagaj sobie gestami oraz mimiką. Autentyczność na zajęciach pozwoli Ukraińcom pokonać barierę w mówieniu i przygotuje ich do codziennych interakcji.
Dostosowanie zajęć do realiów
Każda nowa grupa to kolejne wyzwanie dla lektora. Naturalną reakcją jest pytanie, czy sobie poradzisz, tym bardziej jeśli masz do czynienia z osobami po trudnych przeżyciach. Na początku możesz więc poczuć się onieśmielony sytuacją, która jest nietypowa także dla Ciebie. Mimo to nie wpadaj w panikę i pamiętaj, że kursanci czy uczniowie z Ukrainy to przede wszystkim ludzie.
Innymi słowy, Twoje dotychczasowe doświadczenie wciąż ma znaczenie. Załóżmy, że na co dzień pracujesz z dziećmi. Wtedy już wiesz, że przyda się więcej ćwiczeń o charakterze ludycznym, zabawowym. Na podobnej zasadzie dostosowujesz zajęcia do innych grup wiekowych z jednoczesnym uwzględnieniem specyficznych potrzeb.
Jak wszędzie, równowaga jest kluczem. Z jednej strony trzeba się doinformować, więc nie obawiaj się poprosić o dodatkową pomoc metodyka szkoły. Z drugiej strony nie można popadać w przesadę, dlatego korzystaj z dotychczasowych zasobów wiedzy. Im lepiej rozeznasz się w obecnych realiach, tym będzie Ci łatwiej. Najważniejsze to nie panikować. Dasz radę!
Przygotowanie otoczenia do nauki
Zanim przejdziesz do zajęć, przyjrzyj się otoczeniu i zwróć uwagę na szczegóły, które ułatwią wzajemną komunikację. Jeśli przykładowo prowadzisz zajęcia online w grupie, to niech każdy ma dostęp do wyświetlanego na ekranie materiału. Pozostawaj też w stałym kontakcie i upewnij się, że wszyscy Cię widzą oraz słyszą. Choć jesteś poza budynkiem szkoły, stwórz atmosferę odpowiednią do pracy.
W przypadku spotkań stacjonarnych notuj to, co mówisz i korzystaj z tablicy, tak aby każdy nadążył za tempem lekcji. Dzięki doborowi odpowiednich materiałów i nowoczesnych narzędzi zajęcia z języka polskiego staną się dużo przyjemniejsze zarówno dla Ciebie, jak i dla Ukraińców uczęszczających na kurs. Warto więc zorientować się w możliwościach i odpowiednio z nich skorzystać.
W ramach jeszcze większego wsparcia uruchomiliśmy specjalne kursy języka polskiego dla osób pochodzących z Ukrainy i szukamy lektorów chętnych do współpracy. Wolontariuszom zapewniamy niezbędne narzędzia do pracy i wsparcie metodyczne oraz oferujemy przyjazną atmosferę i wdzięczność. Włącz się do pomocy i napisz do nas: akademialektora@profilingua.pl. Liczy się każdy gest!
