Artykuł publicystyczny to forma wypowiedzi, która może pojawić się na maturze rozszerzonej z języka angielskiego. Dlaczego nie jest zbyt lubiana przez maturzystów? Sprawdź, jak napisać artykuł po angielsku, jakie są wymogi egzaminacyjne oraz jakich błędów nie popełniać. Oto wskazówki i przykład!
Artykuł publicystyczny – co to jest?
Artykuł publicystyczny publikowany jest w prasie (np. gazety, czasopisma), a także w Internecie. Ponadto od 2015 roku to jedna z trzech wypowiedzi pisemnych, z którymi możesz się spotkać na maturze rozszerzonej z języka angielskiego. Oczywiście każda wypowiedź pisemna rządzi się własnymi prawami. W przypadku artykułu publicystycznego wyrażasz swoje stanowisko wobec problemu lub zjawiska społecznego, co uwzględnia szereg działań i celów, takich jak np.:
- interpretacja wybranych zagadnień,
- ocena problemów i zdarzeń,
- kształtowanie opinii czytelników.
Całkiem sporo, ale nawet jeśli wolisz rozprawkę czy list, które na ogół uważane są za łatwiejsze do napisania, nie skreślaj innej opcji. Niewykluczone, że bardziej spodoba Ci się temat maturalny artykułu albo zechcesz bardziej się wykazać. W takich sytuacjach artykuł publicystyczny może okazać się strzałem w dziesiątkę i na taką ewentualność warto być przygotowanym.
Znajomość zasad pisowni i interpunkcji, czytanie ze zrozumieniem oraz stosowanie się do poleceń to uniwersalne wskazówki, które tyczą się wszystkich form wypowiedzi. Przyjrzyjmy się zatem temu, co wyróżnia artykuł na tle innych form wypowiedzi i sprawdźmy jego strukturę.
Jak powinien wyglądać artykuł publicystyczny po angielsku – budowa
Nie bez przyczyny artykuł publicystyczny uchodzi za najtrudniejszą formę pisemną, gdyż to, jak zaprezentuje się w wersji finalnej, zależy od tematu. W praktyce może więc w sobie łączyć różne style i podejścia: elementy recenzji, rozprawki, sprawozdania, opisu czy ocenę faktów. Istotna jest budowa artykułu, na którą składa się kilka części i każda z nich wnosi coś do całości.
Dlatego koniecznie pamiętaj, aby zawrzeć w artykule publicystycznym:
- TYTUŁ – powinien przyciągać uwagę i zaciekawiać czytelnika.
- WSTĘP – powinien zachęcać do zapoznania się z całym tekstem, dlatego można w nim przywołać jakąś anegdotę czy sygnalizować temat artykułu pytaniem. Pamiętaj, aby w tym miejscu nie zdradzać wszystkich informacji. Wstęp to przedsmak tego, co zostanie powiedziane w dalszej części.
Przydatne wyrażenia: What do you think about… / Did you hear about… / Did you know that…? / Have you ever dreamt of…? / Have you ever wondered…? / Nowadays almost everyone… / According to the latest research…
- ROZWINIĘCIE – powinno szczegółowo omawiać poruszane kwestie. To dobry moment, aby przedstawić swój punkt widzenia, poddać coś ocenie i odpowiedzieć na postawione we wstępie pytania. W zależności od tematu rozwinięcie może zawierać elementy opisu ludzi, miejsca, zdarzeń itp. Dobrze, aby składało się z dwóch akapitów, tak iż w każdym z nich odniesiesz się do jednej z dwóch rzeczy podanych w poleceniu. W tej części możesz też powołać się na jakieś przykłady pod warunkiem, że są zgodne z tematem.
Przydatne wyrażenia: Let’s suppose that… / Imagine… / Apparently, … / In general, … / Take… for example / For instance… / The issue is… / On the one hand, … / On the other hand, … / As far as I know, …
- ZAKOŃCZENIE – stanowi klamrę zamykającą całość. W zakończeniu czas na rzetelne wnioski i podsumowanie. Czytelnik po przeczytaniu tej części powinien utwierdzić się w przekonaniu, że warto było… dotrwać do końca.
Przydatne wyrażenia: I strongly feel that… / To sum up, … / On the whole, … / To conclude, … / All in all, … / All things considered, …
W artykule publicystycznym trzeba rzeczowo przedstawić omawianą kwestię, wykazać się przenikliwością i bogactwem językowym, jednocześnie pilnując poprawnej angielszczyzny. Przy tej okazji warto więc poszerzyć znajomość idiomów oraz dobrze opanować stronę bierną (patrz blog).
Błędy, jakich należy unikać przy pisaniu artykułu w języku angielskim
Artykuł publicystyczny to wymagająca forma wypowiedzi pisemnej, ale jeśli podejdziesz do niej we właściwy sposób, pozwoli Ci wyróżnić się z tłumu i zabłysnąć. Co to właściwie znaczy? Aby zebrać jak najwięcej punktów, tych grzechów lepiej nie popełniaj:
- brak planu – podstawowym błędem jest nieprzemyślane, chaotyczne działanie. Choć mówi się, że papier wszystko przyjmie, to egzaminator już nie. Dlatego zanim przystąpisz do pisania na czysto, skorzystaj z brudnopisu, który znajdziesz na samym końcu arkusza. Zrób zarys (outline) wypowiedzi, wypunktuj w brudnopisie najważniejsze kwestie i daj sobie chwilę do namysłu.
- niezgodność z tematem – to poważny błąd, wynikający poniekąd z braku planu. Jeśli nie przemyślisz polecenia i tego, co chcesz napisać, zgubisz wątek, a do Twojej pracy wkradnie się chaos. Dlatego aby nie odjęto Ci wielu punktów, zachowaj ostrożność i zapoznaj się dokładnie z treścią zadania!
- nieczytelna kompozycja – zlany tekst, w którym trudno się rozczytać, to kolejna zmora egzaminatorów. Tymczasem maturzyści w stresie często zapominają o detalach, takich jak np. podział na akapity. Nie powielaj tego błędu i pamiętaj, że choć nikt nie wymaga od Ciebie bycia kaligrafem, to odróżnienie wstępu od zakończenia nie może graniczyć z cudem…
- niewystarczające słownictwo – pisanie na złożone tematy wymaga odpowiedniego zasobu słów. Pamiętaj, aby wyrażać się z sensem i pisać ciekawie, z polotem. Bądź błyskotliwy! Korzystaj ze zwrotów i wyrażeń, które są typowe dla wstępu, rozwinięcia i zakończenia. W tekście nie może wiać nudą, więc unikaj frazesów i powtórzeń, a zamiast tego używaj synonimów.
- przerost formy nad treścią – maturzyści wpadają też czasem w pułapkę myślenia, że długi tekst obroni się sam. Rzecz jasna, rozbudowane słownictwo to atut, ale trzymaj się wymaganego limitu słów, aby przez błahostkę nie stracić punktów. Działa to też w drugą stronę, dlatego tekst nie może być za krótki!
- brak dostatecznej uwagi – w przypadku prac maturalnych często sprawdza się przysłowie, że pośpiech jest złym doradcą. Choć to zrozumiałe, że musisz zmieścić się w czasie, nie oddawaj więc arkusza zaraz po tym, jak skończysz pisać. Wykorzystaj ostatnie minuty na przeczytanie całego tekstu i sprawdzenie interpunkcji.
Jak napisać artykuł zgodnie z wymogami na maturze, czyli co jest oceniane?
Kiedy myślisz o tym, co zrobić, aby zdać egzamin śpiewająco, prędzej czy później zadajesz sobie pytanie, jak wygląda ocenianie. W przypadku artykułu w języku angielskim brane są pod uwagę kryteria, takie jak:
- zgodność z poleceniem – zacznijmy od tego, że zostaną wychwycone wszelkie elementy odbiegające od tematu. Tekst powinien być zatem uporządkowany, a poszczególne części rozłożone w uzasadnionych proporcjach. Wstęp musi być jasny i komunikatywny. Egzaminator zwraca uwagę na to, czy realizacja tematu jest potem pogłębiona i odpowiednio poprowadzona, rozwinięta. Zakończenie to przysłowiowa wisienka na torcie, więc nie może być sztampowe i powielać wstępu. Egzaminator oceni, czy w zakończeniu używasz tych samych słów co we wprowadzeniu, dlatego nie warto iść na skróty!
- spójność i logika wypowiedzi – kolejnym ważnym kryterium jest tok rozumowania. Egzaminator oceni, czy i w jakim stopniu wypowiedź jest klarowna. Powiązania wewnątrz zdań, między zdaniami lub akapitami powinny zatem tworzyć spójną całość i nie przeczyć sobie wzajemnie. Należy również wystrzegać się wszelkich błędów językowych i/lub ortograficznych, które zaburzają odbiór tekstu i sprawiają, że czytelnik czuje się zdezorientowany.
- zakres narzędzi językowych – oceniane będą także środki językowe. Im szerszy zakres, tym większe pole manewru. Jednak poza różnorodnością liczy się też naturalność oraz precyzja użytych środków językowych.
- poprawność środków językowych – egzaminator sprawdzi, czy bogactwo środków leksykalnych i struktur gramatycznych idzie w parze z ich poprawnością. Mimo że błędy interpunkcyjne są mniej istotne niż ortograficzne, to na poziomie rozszerzonym będą za nie odejmowane punkty.
Prezentowane tutaj wymogi podsumowują kryteria oceniania wypowiedzi pisemnych na poziomie rozszerzonym. Zainteresowani mogą znaleźć więcej informacji w informatorze i aneksie CKE na temat matury z języka angielskiego.
Przykład poprawnie napisanego artykułu publicystycznego po angielsku – wzór
Zgodnie z wymogami CKE wypowiedź pisemna na poziomie rozszerzonym powinna zawierać od 200 do 250 wyrazów. Pocieszeniem jest to, że nie musisz od razu pisać wszystkiego w czystopisie. Bezpieczniej zanotować pierwsze myśli w brudnopisie i zarysować szkic całości. Dzięki temu unikniesz zapętlenia, braku spójności czy logiki oraz zostawisz sobie miejsce na ewentualne poprawki i udoskonalenia. Bez obaw: zapisy w brudnopisie nie są oceniane!
Załóżmy zatem, iż masz do napisania artykuł. Poniższy temat pojawił się już na egzaminie maturalnym z angielskiego w 2018 roku. Przeczytaj polecenie i zapoznaj się z przykładową realizacją zadania. Zwróć uwagę na wyrażenia idiomatyczne oraz zwroty porządkujące myśli. Powodzenia!
Polecenie: Bieganie stało się bardzo popularne wśród osób dbających o swoją kondycję. Napisz artykuł, w którym omówisz przyczyny popularności tej formy aktywności fizycznej i zrelacjonujesz ciekawą imprezę dla biegaczy, w której brałeś(-aś) udział. |
Running is more than just competing
Have you ever dreamt of winning a running race? Being on the podium seems very tempting. The only problem is that most of us aren't professional runners. Nevertheless, in the last years, many people have got involved in their local communities to promote this particular activity. I decided to discover the top reasons why they go for it.
When my friend told me about a running event in our town, I definitely wanted to be a part of this. I was never afraid of competition, and sports were always important to me. But then I realized something more than that. It wasn't just another opportunity to win a race hands down. Those who joined the community were different from elite runners. They desired to experience oneness with one another and have fun together.
I'm not going to convince everyone to run a long distance. What is clear, however, is that moving more can help us stay healthy and be full of beans. For example, jogging every day strengthens heart muscles and reduces cognitive decline. It is also believed that running is a good way to stay in shape or to get fit.
To conclude, now I can see the bigger picture. Running is not about blowing the competition away but rather about inspiring each other. Looking from that perspective, I'm not surprised that this type of physical activity gains in popularity and attracts so many people. |
Potrzebujesz wsparcia z angielskiego przed egzaminem? Nie trać ani chwili i postaw na ProfiLingua! Oto kursy przygotowujące dla młodzieży, które zadbają o Twoją przyszłość.