Zastanawiasz się, jak poprawnie napisać wypracowanie na maturze rozszerzonej? Jedną z możliwych opcji jest interpretacja porównawcza, która wymaga od maturzysty myślenia wieloaspektowego i analitycznego. Sprawdź, jak sobie pomóc, aby stanąć na wysokości zadania.
#1 Przypomnij sobie ogólne zasady
Działaj roztropnie i nie myśl, że „coś tam napiszesz”. Zanim przystąpisz do realizacji zadania, przeczytaj dokładnie polecenie i przypomnij sobie ogólne zasady pisania. Dzięki temu nie pomylisz interpretacji porównawczej z rozprawką i co za tym idzie – nie zabrniesz w ślepy zaułek. Możesz sobie pomóc notatkami i skorzystać z brudnopisu na końcu arkusza. Umieść tam najważniejsze przemyślenia w oparciu o czytane teksty. Zapiski posłużą potem jako punkt wyjścia do wypracowania na czysto, a w razie potrzeby przypomną, co zamierzałeś napisać lub pod jakim kątem można by spojrzeć na obydwa teksty.
Choć wydaje się to oczywiste, należy również pamiętać, że interpretacja porównawcza rządzi się własnymi prawami i nie może być traktowana na równi z rozprawką. Zgodnie z wyjaśnieniem dostarczonym przez CKE interpretacja porównawcza polega na przedstawieniu propozycji odczytania dwóch utworów należących do jednego rodzaju literackiego (informator). Warto więc raz jeszcze pochylić się nad oficjalną definicją, aby uniknąć nieporozumień, do których za chwilę nawiążemy.
#2 Odnoś się do obydwu tekstów
Jednym z najczęstszych błędów popełnianych podczas pisania interpretacji jest analizowanie jednego tekstu kosztem drugiego. Tymczasem należy obydwa utwory zestawić ze sobą i znaleźć wspólne płaszczyzny porównania. W 2021 roku był nią motyw labiryntu, który pojawił się zarówno w wierszu Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, jak i u Wisławy Szymborskiej.
Zauważ, że interpretacja porównawcza, w której brakuje wyraźnego porównania, pozbawiona jest sensu. Dlatego powinieneś pracować równolegle z dwoma tekstami i na podstawie zaobserwowanych podobieństw lub różnic wyciągać odpowiednie wnioski. Tylko wtedy jesteś w stanie sformułować tezę/hipotezę interpretacyjną, którą następnie trzeba zweryfikować i odpowiednio uzasadnić.
#3 Podejdź do zadania analitycznie
Wskazanie płaszczyzn porównania nie wystarczy, aby uznać pracę za analityczną. Należy zadać sobie pytanie, co się za tym wszystkim kryje i zaproponować jakąś ścieżkę rozumowania. Tylko wtedy możesz wyjść poza myślenie mechaniczne, które przypomina zwykłą wyliczankę. Innymi słowy, nie wymieniaj po kolei wszystkiego, co dzieje się w tekście. Nawet jeśli potrafisz policzyć, ile wersów ma każda zwrotka, co z tego wynika? Zamiast streszczać czy tylko opisywać, interpretuj i uzasadniaj, czyli poddawaj obydwa teksty wnikliwej analizie.
Najlepiej widać to na przykładzie. Powróćmy na moment do zadania, z którym musieli zmierzyć ubiegłoroczni maturzyści. Chodziło o dwa wiersze, gdzie wspólną płaszczyzną porównania był motyw labiryntu. Autorzy posłużyli się swoistą metaforą, by ukazać coś więcej. Wspomniany labirynt może kojarzyć się m.in. z błądzeniem czy zagubieniem. Twoim zadaniem jest więc to więcej odszyfrować w oparciu o teksty i posiadaną wiedzę.
Argumenty muszą być rzeczowe i przemyślane, co na pierwszy rzut oka wydaje się wyjątkowo trudne. To nie do końca prawda, ponieważ w praktyce masz na czym bazować. Przejdźmy więc do kolejnego punktu.
#4 Wykaż się oczytaniem
Nawet jeśli korci Cię, by puścić wodze fantazji, egzaminator raczej nie podzieli Twojego entuzjazmu. Jeśli chcesz podejść do pisania analitycznie i zostać potraktowany poważnie, unikaj frazesów oraz luźnych skojarzeń. Wspomniane wcześniej wiersze Baczyńskiego i Szymborskiej można właściwie zinterpretować tylko w oparciu o treść i kontekst. W tym przypadku niezwykle cenna okazuje się znajomość mitów. Kolejne podpowiedzi możesz zaczerpnąć z biografii autorów czy z filozofii.
Podsumowując, interpretacja porównawcza to idealna okazja, aby popisać się erudycją oraz umiejętnością logicznego myślenia. Aby połączyć różne przemyślenia w sensowną całość, pisz w odwołaniu do konkretnej literatury i nigdy nie pomijaj kontekstu. Bierz pod uwagę różne elementy, bo nigdy nie wiesz, co może Ci się przydać.
Matura zbliża się nieuchronnie, a Tobie trudno się zmotywować? Nie licz na łut szczęścia! Edukacja trwa przez całe życie, a regularna nauka to podstawa. Zapisz się na kursy przygotowawcze w ProfiLingua, a zobaczysz, że wysiłek się opłaca.
