To zdarza się każdemu. Słuchasz wypowiedzi rozmówcy i w pewnym momencie pojawia się zgrzyt. Jakieś słowo nie pasuje do reszty i nie wiesz, jak to rozumieć. Czy to nieuważność, przesłyszałeś się, a może chodzi o homofony? O tym ostatnim piszemy w poniższym artykule.
Jak rozpoznać francuskie homofony?
Zwróć uwagę na samo słowo. Homofon pochodzi od języka greckiego, gdzie homo znaczy „ten sam”, a phōnḗ – „głos, wypowiedź”. Zatem chodzi o słowa, które wymawiasz tak samo, ale inaczej zapisujesz.
Jednak czy tyle wystarczy, aby rozpoznać homofony w języku francuskim? Byłoby to zbyt dużym uproszczeniem. Za to możesz posłużyć się pomocnymi kryteriami. Rozważ dwie możliwości:
- kryteria gramatyczne – przynależność do części mowy,
- kryteria semantyczne – różnica w znaczeniu.
Przy pierwszej opcji homofony mogą należeć do tej samej lub innej części mowy. Przyjrzyj się poniższym zestawieniom:
- a / à – czasownik w czasie teraźniejszym (3. os. l. poj.) lub czasownik posiłkowy / przyimek,
- son / sont – zaimek przymiotny dzierżawczy / czasownik w czasie teraźniejszym (3. os. l. mn.),
- plutôt / plus tôt – przysłówek / dwa przysłówki (wyrażenie przysłówkowe).
W drugim przypadku zwracasz uwagę na odmienne znaczenie homofonów. Ten sposób wydaje się prostszy i bardziej intuicyjny. Zobacz przykłady:
- hôtel / autel – hotel / ołtarz,
- pain / pin – chleb / sosna,
- date / datte – data / daktyl.
O ile przy samej wymowie tego się nie odczuwa, o tyle przy analizie znaczenia już tak. Musisz przyznać, że pomylenie wspomnianych wyżej słów może doprowadzić do absurdalnie śmiesznych sytuacji. Przejdźmy więc do kolejnej kwestii.
Jak się zorientować, które słowo pasuje?
Kiedy słuchasz czyjejś wypowiedzi i nie jesteś pewien któregoś słowa, najlepiej spróbować je zastąpić lub rozpoznać kontekst, w jakim zostało użyte. Zaobserwuj, jak to by wyglądało w następujących przypadkach:
- son / sont – zaimek przymiotny dzierżawczy / czasownik w czasie teraźniejszym (3. os. l. mn.)
Przykładowo mamy zdanie: Ils sont très heureux (pl. Oni są bardzo szczęśliwi). Aby wiedzieć, o który homofon chodzi, spróbuj go zastąpić innym słowem, ale należącym do tej samej części mowy. W tym przypadku może to być zdanie: Ils étaient très heureux (pl. Oni byli bardzo szczęśliwi). Homofon „sont” podany jest w czasie przeszłym, ale to nadal czasownik. Wiesz zatem, że w tym przypadku chodzi o słowo „sont”, ponieważ „son” należy do innej części mowy i tutaj nie pasuje.
- hôtel / autel – hotel / ołtarz
Weźmy za przykład następujące zdanie: Cet hôtel 4 étoiles est situé en plein centre-ville (pl. Ten hotel czterogwiazdkowy znajduje się w samym centrum miasta). Teraz spróbuj zastąpić słowo „hôtel” (pl. hotel) jego homofonicznym odpowiednikiem. Czy zdanie nadal ma dla Ciebie sens?
Być może gdyby słowa były wyrwane z kontekstu, nie byłbyś w stanie tego ocenić. Jednak w tej sytuacji słowo „hôtel” o wiele bardziej pasuje do reszty zdania aniżeli „autel” (pl. ołtarz). W końcu raczej się nie zdarza, by ktokolwiek powiedział o ołtarzu, że jest czterogwiazdkowy lub że znajduje się w centrum miasta zamiast np. w środku kaplicy.
Jak uniknąć faux pas?
Wpadki językowe to ryzyko wliczone w komunikację. Mimo to im więcej słów znasz i im lepiej orientujesz się w niuansach sytuacyjnych, tym mniejsze prawdopodobieństwo popełnienia gafy. Dlatego najprościej stworzyć własną listę homofonów, podobną jak ta poniżej:
|
HOMOFONY FRANCUSKIE |
WYJAŚNIENIE SŁÓW |
|
mer / mère |
morze / matka |
|
ancre / encre |
kotwica / atrament |
|
lire / lyre |
czytać / lira |
|
conter / compter |
opowiadać / liczyć |
Listę możesz na bieżąco uzupełniać, podawać przykłady użycia homofonów lub dodawać odpowiadające słowom obrazki. Czasem im zabawniej, tym skuteczniej. A co jeśli mimo to zdarzy Ci się popełnić faux pas i coś mylnie zinterpretować? Cóż, c’est la vie. Czasem musisz popełnić błąd, by odkryć prawdziwe znaczenie otrzymanej lekcji.
Podoba Ci się język francuski? Chcesz dowiedzieć się więcej? Wypełnij formularz i skorzystaj z szerokiej oferty kursów i szkoleń w ProfiLingua.
Czy chcesz, abyśmy skontaktowali się z Tobą w celu zaproponowania Ci odpowiedniego kursu? Wypełnij poniższy formularz:
